Książka przedstawia Dzierżoniów przez pryzmat roli i znaczenia sportu w życiu jego mieszkańców w różnych okresach historycznych, w odmiennych systemach ideowo-politycznych oraz w warunkach realizacji zróżnicowanych celów państwowych, społecznych i lokalnych.
Pierwszą część opracowania przygotował Tomasz Przerwa, a obejmuje ona zasadniczo dzieje dzierżoniowskiego sportu w latach 1861–1945, tj. od zawiązania pierwszego związku gimnastycznego do końca niemieckich rządów w mieście (tu wyodrębniono pięć etapów usportowienia miejscowej społeczności: dziewiętnastowieczny przełom, przyspieszenie z początku XX w., trudne lata wojenne i powojenny kryzys, późniejszą ekspansję sportu i – wreszcie – nazistowskie „porządki”). Część druga – autorstwa Bartłomieja Perlaka – przedstawia 75 lat sportu w polskim już Dzierżoniowie, począwszy od 1945 r. aż po czasy nam współczesne. Szeroko omówiono tworzenie zrębów sportu po drugiej wojnie światowej oraz procesy zachodzące na przełomie lat 40. i 50. XX w., a także w trakcie następnych dziesięcioleci; szczegółowo potraktowano kwestie sportu po przemianach politycznych 1989 r., które stanowią najważniejszą cezurę najnowszej historii Polski. Dla pełnej charakterystyki zagadnienia przedstawiono rozwój infrastruktury sportowej przy uwzględnieniu istotnej roli miejscowego Ośrodka Sportu i Rekreacji; dla usystematyzowania dynamiki rozwoju poszczególnych dyscyplin w ostatnim rozdziale zamieszczono ich pełne omówienie.
Spis treści:
WSTĘP Tomasz Przerwa, Bartłomiej Perlak
PRZEŁOM (WIEK XIX)
Turnerski początek
Gimnastyka szkolna
Formacje strzeleckie
Zanim przyszli sportowcy...
PRZYSPIESZENIE (POCZĄTEK XX W.)
Czas turnerów
Korporacje strzeleckie
Rożne odcienie kultury ~ zycznej
Infrastruktura – nowe podejście
Ofensywa młodzieżowa
CZAS WOJNY I KRYZYSU (1914–1923)
Wielka Wojna
Polityka, gimnastyka i stadion
Drużyny i rozgrywki piłkarskie
Rowerzyści, narciarze, atleci i...
SPORTOWA EKSPANSJA (1924–1932)
Turnerska potęga
Młodzieżowy imperatyw
Spełnione marzenie
Strzelectwo
Na stadionie i wokół niego
W stronę sportu
Kolarstwo, sporty motorowe i lotnictwo
W nurcie lewicowym
BRUNATNY ODCIEŃ SPORTU (1933–1945)
Nazistowska (prze)moc
Sportowa passa
Stare i nowe
W Górach Sowich
Wojenny upadek
Statystyczne podsumowanie
NARODZINY SPORTU PO DRUGIEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ
Działalność klubów żydowskich
ZMIANY W ORGANIZACJI SPORTU (1948–1956) 183
ROZWÓJ DZIERŻONIOWSKIEGO SPORTU W LATACH 1957–1980
Spartakiady
Powołanie i działalność Powiatowego Ośrodka Sportu Turystyki i Wypoczynku
OD SOLIDARNOŚCI PO TRANSFORMACJĘ USTROJOWĄ (1980–1989)
SPORT PO PRZEMIANACH POLITYCZNYCH (1989–2020)
INFRASTRUKTURA SPORTOWA
OŚRODEK SPORTU I REKREACJI
Rozbudowa ośrodka
Działalność ośrodka sportu w XXI w.
OSiR współcześnie
SZKOŁA SPORTOWA IM. JANUSZA KUSOCIŃSKIEGO
DZIAŁALNOŚĆ OGNISA TKKF
CHARAKTERYSTYKA POSZCZEGÓLNYCH DYSCYPLIN
Piłka nożna
Czyżby to cud...
II liga
Piłka nożna na przełomie XX i XXI wieku
Szkoła Mistrzostwa Sportowego
Podsumowanie
Piłka ręczna
W drodze na szczyt
I liga
Dalsze losy piłki ręcznej w mieście
Pływanie
Kolarstwo
Boks
Karate
Taekwon-do
Zapasy
Jeździectwo
Sport motorowy
Lekkoatletyka
Pétanque
Pozostałe dyscypliny
Biogramy uczestników mistrzostw świata i igrzysk olimpijskich (po 1945 r.)
ZAKOŃCZENIE
Bibliografia
Spis ilustracji
Tomasz Przerwa, Bartłomiej Perlak: "Reichenbach Dzierżoniów. Historia sportowych pasji i polityki". Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław 2020. Okładka twarda, format 17 x 24 cm, stron 380, czarno-białe i kolorowe ilustracje