Historie odzyskane. Literackie dziedzictwo Wrocławia i Dolnego Śląska to książka o literaturze i kulturze literackiej Wrocławia, Śląska, Sudetów i Łużyc Wschodnich. Równie ważnym jak sama literatura tematem są w niej tradycje, dziedzictwo kulturowe oraz społeczna tożsamość mieszkańców tego obszaru. Literatura opowiada o ich doświadczeniach, wyobraźni i pamięci zbiorowej, a przede wszystkim o integracji ich własnej kultury z tym, co pozostało po ich poprzednikach. Tytułowe literackie dziedzictwo oznacza polskojęzyczne piśmiennictwo regionu, lecz także obejmuje tyle z jego niemieckiego, czeskiego czy łużyckiego dziedzictwa, ile potrafimy współcześnie opowiedzieć.
Regionalizm w tej książce polega na otwartości, wielogłosowości i zaangażowaniu. Jest nastawiony na włączanie do literatury polskiej opowieści kłopotliwych, odrzuconych, zapomnianych czy uznawanych wcześniej za obce. Jego celem jest projektowanie regionu, w którym te opowieści znowu są na swoim miejscu, okazują się potrzebne i zrozumiałe, tłumaczą ludziom najbliższy świat oraz łączą z tymi, którzy zamieszkiwali go wcześniej i opowiadali o nim inaczej.
Spis treści:
Wprowadzenie
- Literatura polska wobec kulturowego dziedzictwa Wrocławia i Dolnego Śląska
- Literatura i literaturoznawstwo regionu
- O tej książce
Rozdział I. Wrocław
- Laboratorium „Ziem Odzyskanych”. Literatura i wrocławska tożsamość po 1945 roku
- Miasto otwarte. Tadeusz Różewicz i neoawangardowy Wrocław na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku
- Dyskretny urok mieszczańskiego demonizmu. Powieści Marka Krajewskiego
- Zadanie domowe. Na marginesie Bresławia Andrzeja Zawady
- Moje literackie prowincje. Rozmowa z Andrzejem Zawadą
Rozdział II. Śląsk
- Literacki obraz Śląska i polski dyskurs nowoczesności
- Dojrzewanie narracji „Ziem Odzyskanych”. Bałtyckie eseje Stanisława Kolbuszewskiego
- Miasto z przeszłością. Świdnica w powieściach Władysława Jana Grabskiego i Wojciecha Korycińskiego
- Zygfryd ucieka — Luiza wraca. O pamięci regionalnej w reportażu Włodzimierza Nowaka Niemiec. Wszystkie ucieczki Zygfryda
- Śląsk dla zaawansowanych. Proza Henryka Wańka
- Trzy literackie spojrzenia na Górny Śląsk
- Dwadzieścia pięć lat prozy Dolnego Śląska po 1989 roku
Rozdział III. Sudety
- Sudety w literaturze polskiej po drugiej wojnie światowej
- Sudety wyklęte. Pamięć Gór Śląskich w polskim eseju, reportażu i literaturze historyczno-krajoznawczej XXI wieku
- Wałbrzych non-fiction? Reportaże o tematyce wałbrzyskiej na łamach tygodników „Nowe Sygnały” i „Odra”
- Ziemia kłodzka w prozie Henryka Worcella i Karola Maliszewskiego
- Tadeusz Różewicz jako zmarły — pogrzeb i miejsce spoczynku pisarza
- Historia jak sudecki kryształ. O powieści Jörga Berniga Ziemia niczyja, bezpański czas. Opowieść sudecka
- Przepisywanie Sudetów. Rozmowa z Jörgiem Bernigiem
Rozdział IV. Łużyce Wschodnie
- Łużyce Wschodnie w polskich pracach krajoznawczych i prasie regionalnej po 1970 roku. Zarys dziejów pojęcia
- Bóg „Ziem Odzyskanych”. Flins w piśmiennictwie polskim XIX–XXI wieku
Na zakończenie
Bibliografia
Summary
Indeks
Spis ilustracji
Wojciech Browarny: "Historie odzyskane. Literackie dziedzictwo Wrocławia i Dolnego Śląska". Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2019. Okładka twarda, w obwolucie, format 17,5 x 24,5 cm, stron 304