Jarmark bożonarodzeniowy w dawnym Wrocławiu jest wehikułem czasu, który zabiera czytelnika w rozpoczynającą się niemal 300 lat temu podróż po Wrocławiu i pozwala przeżyć z jego mieszkańcami najważniejsze wydarzenia poprzedzające Gwiazdkę. Książka Grzegorza Sobela portretuje nie tylko jarmark, ale przede wszystkim ludzi, którzy w nim uczestniczyli – zarówno kupujących, jak i handlarzy, ich radości, rozterki, oczekiwania. Autor zaprasza nas na spacer po Kindelmarkt, podczas którego mamy szansę poczuć zapach pierników Lessinga, smak czosnkowych kiełbasek i miękkość skórzanej czapy (prawie nieużywanej!) pod palcami.
Bogata w źródła publikacja jest idealna i dla głodnych historycznych faktów, i dla szukających panoramy minionych czasów, którzy chcą oczami wyobraźni zobaczyć chłopca, głaszczącego w niemym zachwycie najprawdziwszą grzywę konia na biegunach, i zastanawiać się, czy rumieńce na policzkach dziewczynki z warkoczami wywołał mróz, czy widok wyposażenia domku dla lalek z tapicerowaną pluszem sofą, marmurowym stolikiem i miniaturowym serwisem do kawy.
Czytelnik staje się jednym z bohaterów książki, siada w fotelu z najnowszym numerem „Breslauer Zeitung” i zanurza się w lekturze felietonów, poświęconych rozstawionym na Rynku budom; w głowie tworzy własną listę prezentów i rzeczy niezbędnych – od igły przez miecz rycerski po kapelusz z piór i jedwabne tapety. Grzegorz Sobel pozwala spojrzeć na jarmark bożonarodzeniowy z wielu perspektyw, użycza głosu narratorom z przeszłości, by w formie listów, dzienników opowiedzieli o świecie, w którym przyszło im żyć. Dzieje Wrocławia przybliżają nam guwernantka, kaletnik, ale także… Neptun, żywo zainteresowany tym, co rozgrywa się u jego stóp, nie mniej niż własną nagością.
Spis treści:
Od autora
Gdy stanęły pierwsze budy
Mrok przepełniło światło
Zemsta słodka jak piernik Lessinga
Kindelmarkt 1821
Kindelmarkt 1822
Błędne ogniki
Korespondencja z Wrocławia
Jarmarki bożonarodzeniowe w Ogrodzie Zimowym Krolla
„Ach, kup mnie, kup!". Kindelmarkt roku 1847
W złotej erze
To zaszczyt trafić na pięciolinię. Z dzienników kaletnika Ottona Karscha
Gdy miasto czekało na jarmark
Niespełnione marzenia
Jak smakował turecki miód? Spacerkiem po jarmarku 1885 roku
Lepsze świece woskowe od parafinowych. Spacerkiem po jarmarku 1892 roku
Czeskie budy
Wszystko, co niemodne, musi odejść w zapomnienie. Spacerkiem po jarmarku 1894 roku
Rok przed katastrofą
Gdy stary Fryc stał ostatni raz w ogniu
Stary kochany Kindelmarkt! Spacerkiem po jarmarku 1899 roku
Pierwsze strofy Cichej nocy
Ofiara postępowych czasów
Pożegnanie z jarmarkiem bożonarodzeniowym
Złota, srebrna, miedziana... Jak wrocławianie pokochali niedziele handlowe
W Ogrodzie Paryskim
Przecież z każdym rokiem to ledwie wspomnienie. Z dzienników guwernantki Käthee Mittmann
Lessingplatz. Trudny 1919 rok
Kartka z życzeniami
Pod trójzębem Neptuna
Rok dwóch jarmarków bożonarodzeniowych
W brunatnych barwach
Ostatni raz…
Grzegorz Sobel: "Jarmark bożonarodzeniowy w dawnym Wrocławiu". Wydawnictwo Księży Młyn, Łódź 2022. Okładka twarda, format 17 x 24 cm, stron 344, ilustracje w sepii