Podróż z Turyngii w śląskie Góry Olbrzymie

     David Friedrich Schulze, urodzony 9 czerwca 1775 roku w Tiefensee koło Düben (Saksonia), rozpoczął naukę w szkole średniej w wieku 13 lat w Torgau; po studiach w Lipsku w latach 1793–1796 pracował tamże jako nauczyciel domowy do roku 1799; następnie przybył do Budziszyna, gdzie został nauczycielem domowym i wychowawcą u rodziny ówczesnego marszałka sejmiku Gottloba Adolfa Ernsta von Nostitz und Jänkendorf (1765–1836), późniejszego ministra rządu w Dreźnie; po sześciu latach (1805) wyjechał jako zastępca pastora do Waldau, a w 1806 r. jako diakon do Bernstadt. 9 czerwca tegoż roku poślubił Eleonorę Louisę z d. Krieger z plebanii w Gräditz. Zyskał renomę jako katecheta i kapelan w sierocińcu i więzieniu w Żytawie, w którym to mieście 9 sierpnia 1804 roku wygłosił swe pierwsze kazanie. Zmarł po krótkiej chorobie w Waldheim w Saksonii 27 lipca 1810 roku.

     Książka zawiera opis jego pieszej wędrówki odbytej we wrześniu 1802 roku. Jej trasa wiodła przez Herrnhut, Żytawę, Oybin, Frýdlant, Lázně Libverda, Unięcice, Świeradów Zdrój, Szklarską Porębę, Cieplice, Jelenią Górę, Kowary, Gryf i Lubań do Zgorzelca. Znajdziemy tu m.in. szczegółowe sprawozdania z wizyt w osadzie Braci Morawskich w Herrnhut oraz w pałacu znanego naukowca A. Traugotta von Gersdorfa w Unięcicach, relacje z Oybina, Smreka, Chojnika i Śnieżki, a także jedyny znany opis noclegu w legendarnej Michelsbaude przy Starej Drodze Celnej w Wysokim Grzbiecie Gór Izerskich. Lekturę pogłębiają dygresje historyczne, a mnogość szczegółów dotyczących życia codziennego i otoczenia pozwala czytelnikowi przenieść się w czasie i obserwować świat oczami wędrowca sprzed ponad dwustu lat.

     Autor ilustracji, Adrian Zingg, urodzony w 1734 r. Sankt Gallen w Szwajcarii, uczył się sztuki miedziorytnictwa od swego ojca, z zawodu skrawacza stali. Po praktykach u artystów berneńskich wyjechał na siedem lat do Paryża, a w 1764 został zatrudniony w nowo założonej Akademii Drezdeńskiej. W tym czasie poznał i pokochał tereny przełomu Łaby na sasko-czeskim pograniczu, i to on wraz z innym działającym w Dreźnie Szwajcarem, Antonem Graffem (1736–1813), nadał im nazwę „Szwajcarii Saskiej”. W 1769 r. Zingg został powołany na członka Wiedeńskiej Akademii Sztuki, a w 1787 r. — Pruskiej Akademii Nauk w Berlinie. W roku 1803 został mianowany profesorem miedziorytnictwa w Akademii Drezdeńskiej, a następnie otrzymał tytuł nadwornego miedziorytnika dworu saskiego. Zmarł w 1816 r. w Lipsku.

Spis treści

1. Herrnhut. Domy wspólnotowe. Sala modlitewna. Cmentarz. O wspólnocie. Żytawa. Oybin
2. Frýdlant. Wallenstein. Lázně Libverda. Klasztor Hejnice
3. Unięcice. Biblioteka. Rozmaite zbiory. Aparatura fizyczna. Modele. Szlifiernia granatów. Okolica. Dzień na Smreku. Świeradów
4. Bilý Potok. Smédava. Souš. Huta szklana. Leśnik Karl. Wysoki Kamień. Szklarska Poręba. Wodospad Kamieńczyka. Marysin. Wodospad Szklarki. Witriolejnia. Piechowice. Chojnik. Cieplice. Jelenia Góra. Rafineria cukru. Helikon. Kavalierberg. Staniszów. Witosza. Grodna. Ścięgny. Bukowiec. Kowary. Dzień na Śnieżce
5. Kowary. Gryf. Lubań. Zgorzelec. Górnołużyckie Towarzystwo Naukowe. Mgr Schwarz. Święty Grób pod Zgorzelcem. Landeskrona. Spostrzeżenia na temat Górnych Łużyc, w tym zwłaszcza Serbołużyczan

David Friedrich Schulze, “Podróż z Turyngii w śląskie Góry Olbrzymie: przez Saksonię, Szwajcarię Saską i Górne Łużyce, z przystankami na Oybinie i w Unięcicach” (1802). Wydawnictwo Wielka Izera 2021. Okładka twarda, format 13,5 x 22 cm, stron 192, czarno-białe ilustracje

Zobacz także:
pozostałe książki Wydawnictwa Wielka Izera